Poremećeni sistemi vrednosti

Živimo u društvu poremećenih sistema vrednosti, gde trka za novcem ubija i onu mrvu ljudskosti koja je potrebna za održanje adekvatnih uslova za opstanak budućih generacija u civilizovanim uslovima života.

Ekonomska i politička kriza isprovocirala je jačanje desničarske ekstremne ideologije, što predstavlja rizik za opstanak humanističkog, civilizovanog društva.

Nacionalizam, fašizam, homofobija, mizoginija, klerikalizacija društva – sve su to izopačeni društveni fenomeni, koji ne tolerišu različitost, ne poštuju individualizam, kao mogućnost ostvarenja pojedinca u društvu, kako bi svojim kvalitetima doprineo napretku društva i humanističkih odnosa unutar njega.

Tokom istorije, autoriteti su težili da zadrže vlast, trudeći se da drže pod kontrolom članove društva i odnose među njima. To se dešava i danas. Vladajuća ideologija teži stvaranju uslova za destrukciju, kako bi oslabili društvene potencijale i time eliminisali moguće “pretnje”.

Tradicija je ono što svaki narod mora da ima, ali granica do koje se tolerišu tradicionalne vrednosti mora da postoji. Sve preko te granice vodi ka pomenutim degeneracijama, patologiji drušva. Poštovanje različitosti je jedan od osnovnih uslova koje civilizovano, humanističko društvo mora da ima utkano u svoj sistem vrednosti.

Pitanje je da li je potrebno uvažavati baš sve „kulturološke razlike“. Ukoliko negiraju, minimiziraju, ugrožavaju druge narode, grupe ljudi ili pojedince po bilo kom osnovu, ne smeju biti prihvaćen obrazac ponašanja u današnjim društvima. Zbog toga ih je potrebno eliminisati. Ne ublažiti, ne ignorisati, već eliminisati. Na koji način? Pa, edukacijiom njenih članova.

Promocija nauke, kritičkog i racionalnog mišljenja bi trebalo biti kurativa, ali i preventiva, kako ne bi došlo do stvaranja i daljeg opstanka i jačanja netolerantnih, nehumanih ideoloških deformacija u društvu.

Novi humanizam, za razliku od klasičnog, javlja se u obliku, kako ga Sartr naziva, “građanski i optimistični” humanizam. Time što čovek ne traži oslonac u Bogu, ili nekim drugim društvenim fenomenima, afirmiše upotrebu racija, kao permanentnog procesa. Čovek se oslanja na sopstvene mogućnosti i etiku, stavljajući u prvi plan sebe i mogućnost slobodnog delovanja u društvu u kojem živi, naglašavajući pojam slobode.

I sve dok ljudski um ne bude prihvatio postojanje različitosti, pojedinačnih i opštih, i poštovao pojam individualne slobode, problemi ostvarenja potpune humanizacije društva uvek će biti prisutni.

Tatjana Manojlović